ملاکهای زیبایی چهره کدامند؟ آیا این ملاکها از فردی به فرد دیگر تغییر میکنند؟ آیا ملاکها وابسته به فرهنگاند؟ یا آنکه میتوان ملاکهایی عینی برای زیبایی چهره معرفی کرد؟ یافتههای برآمده از علوم شناختی نشاندهندهی آنند که ملاکهایی عینی برای تشخیص زیبایی در چهرههای انسانها وجود دارد. اما چرا چنین ملاکهایی در فرایند تکامل شکل گرفتهاند و آیا با تغییر در مدها این ملاکها تغییر میکنند؟ شباهتها و تفاوتهای ملاکهای معرفی شده در تشخیص زیبایی چهره با ملاکهای تشخیص زیبایی در اندام چه نسبتی دارند؟ آیا تناسبهای خاصی که اندام را زیبا جلوه میدهد محصول تاثیرات هالیود است یا ریشههای زیستی کهن دارد؟ به چه معنا ونوس ویلندورف زیباست؟ آیا این ونوس زیبایی طبیعی دارد یا زیبایی هنری؟ ملاک زیبایی در جراحیهای زیبایی چیست؟ به چه میزان چنین عملهایی تابع مد هستند؟ مدها چگونه شکل میگیرند و چگونه از بین میروند؟ آیا ملاکهای تشخیص عینی برای ارزیابی زیبایی هنری نیز وجود دارد؟ آیا کارهای داوینچی، پیکاسو، و دوشان به یک معنی واحد زیبا هستند؟ آیا سمفونی نهم بتهون و چهار دقیقه و سی وسه ثانیهی جان کیج به یک معنا اثری هنریاند؟ هنر چه نسبتی با ایجاد لذت دارد؟ در پاسخ به این پرسش ابتدا نگاهی تکاملی به هنر خواهیم داشت. سپس از یافتههای علوم شناختی در باب نقش اساسی استعارهها در فهم جهان بهره خواهیم گرفت و مقایسهای ترتیب میدهیم میان نقش مدلها در علم و هنر. آیا میان ارزشهای زیباشناختی و ارزشهای اخلاقی رابطهای وجود دارد؟ آیا نوازندهای که مطابق دستورات رهبر ارکستر مینوازد و نوازندهای که بداهه نوازی میکند به یک معنا هنرمند هستند؟ چرا اگر در حالی که اثری هنری را میستایید متوجه شوید که اثر جعلی است به یکباره ارزش هنری اثر رنگ میبازد؟ پرسشهای طرح شده در بالا نمونههایی از پرسشهاییاند که همواره نه تنها ذهن هنرمندان و مفسران و منتقدان هنری را درگیر کرده است بلکه برخی از آنها برای مخاطبان معمولی هنر و حتی مردم عادی نیز سوال شدهاند. البته هر کس نیز پاسخی برای آنها دارد. تفاوت پاسخهایی که در این دوره بدین پرسشها داده خواهد شد در آن است که از منظری تجربی پاسخهایی به آنها داده میشود. خواهیم دید که هنر ریشههایی بس کهن دارد و حتی وقتی در گالریهای هنر مدرن گام برمیداریم و آثاری را میستاییم و دیگران را نقد میکنیم زیر سیطرهی دستهای از قواعد هنجارین فعالیت میکنیم که ریشههایشان به پیشاتاریخ، و گاهی به میلیونها سال پیش، بازمیگردد.
ملاکهای زیبایی چهره کدامند؟ آیا این ملاکها از فردی به فرد دیگر تغییر میکنند؟ آیا ملاکها وابسته به فرهنگاند؟ یا آنکه میتوان ملاکهایی عینی برای زیبایی چهره معرفی کرد؟ یافتههای برآمده از علوم شناختی نشاندهندهی آنند که ملاکهایی عینی برای تشخیص زیبایی در چهرههای انسانها وجود دارد. اما چرا چنین ملاکهایی در فرایند تکامل شکل گرفتهاند و آیا با تغییر در مدها این ملاکها تغییر میکنند؟ شباهتها و تفاوتهای ملاکهای معرفی شده در تشخیص زیبایی چهره با ملاکهای تشخیص زیبایی در اندام چه نسبتی دارند؟ آیا تناسبهای خاصی که اندام را زیبا جلوه میدهد محصول تاثیرات هالیود است یا ریشههای زیستی کهن دارد؟ به چه معنا ونوس ویلندورف زیباست؟ آیا این ونوس زیبایی طبیعی دارد یا زیبایی هنری؟ ملاک زیبایی در جراحیهای زیبایی چیست؟ به چه میزان چنین عملهایی تابع مد هستند؟ مدها چگونه شکل میگیرند و چگونه از بین میروند؟ آیا ملاکهای تشخیص عینی برای ارزیابی زیبایی هنری نیز وجود دارد؟ آیا کارهای داوینچی، پیکاسو، و دوشان به یک معنی واحد زیبا هستند؟ آیا سمفونی نهم بتهون و چهار دقیقه و سی وسه ثانیهی جان کیج به یک معنا اثری هنریاند؟ هنر چه نسبتی با ایجاد لذت دارد؟ در پاسخ به این پرسش ابتدا نگاهی تکاملی به هنر خواهیم داشت. سپس از یافتههای علوم شناختی در باب نقش اساسی استعارهها در فهم جهان بهره خواهیم گرفت و مقایسهای ترتیب میدهیم میان نقش مدلها در علم و هنر. آیا میان ارزشهای زیباشناختی و ارزشهای اخلاقی رابطهای وجود دارد؟ آیا نوازندهای که مطابق دستورات رهبر ارکستر مینوازد و نوازندهای که بداهه نوازی میکند به یک معنا هنرمند هستند؟ چرا اگر در حالی که اثری هنری را میستایید متوجه شوید که اثر جعلی است به یکباره ارزش هنری اثر رنگ میبازد؟
پرسشهای طرح شده در بالا نمونههایی از پرسشهاییاند که همواره نه تنها ذهن هنرمندان و مفسران و منتقدان هنری را درگیر کرده است بلکه برخی از آنها برای مخاطبان معمولی هنر و حتی مردم عادی نیز سوال شدهاند. البته هر کس نیز پاسخی برای آنها دارد. تفاوت پاسخهایی که در این دوره بدین پرسشها داده خواهد شد در آن است که از منظری تجربی پاسخهایی به آنها داده میشود. خواهیم دید که هنر ریشههایی بس کهن دارد و حتی وقتی در گالریهای هنر مدرن گام برمیداریم و آثاری را میستاییم و دیگران را نقد میکنیم زیر سیطرهی دستهای از قواعد هنجارین فعالیت میکنیم که ریشههایشان به پیشاتاریخ، و گاهی به میلیونها سال پیش، بازمیگردد.
تکامل انسان ۱ تکامل انسان ۲ زیباییهای طبیعی: چهره انسان زیباییهای طبیعی: اندام انسان زیباییهای طبیعی: مناظر، گل، جانوران رابطهی میان لذت و هنر رابطهی میان اخلاق و هنر تکامل و موسیقی رویکردی تکاملی به نقد در نقاشی رویکردی تکاملی به نقد ادبی و فیلم